Α. Ο. Νέοι Βύρωνος

Ερυθραίας και Μεσολογγίου

Τα αθλητικά σωματεία αποτελούσαν σημαντικό στοιχείο της κοινωνικής ζωής των ορθόδοξων χριστιανών της Μικράς Ασίας, ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές. Η παράδοση αυτή μεταλαμπαδεύτηκε και στις νέες πατρίδες, όπου η ανάγκη κοινωνικής συνοχής και συντονισμένης δράσης ήταν ακόμη μεγαλύτερη. Ο Αθλητικός Όμιλος «Νέοι Βύρωνος» ήταν το πρώτο αθλητικό σωματείο που δημιουργήθηκε στο συνοικισμό του Βύρωνα, το 1924. Πήραν ως έμβλημά τους τη μορφή του Λόρδου Βύρωνα, που αργότερα αποτέλεσε έμβλημα και του ίδιου του δήμου.

Κατά την πρώτη δεκαετία της λειτουργίας του, το σωματείο διατηρούσε ποδοσφαιρική ομάδα, η οποία αρχικά συμμετείχε σε πανελλήνιες διοργανώσεις, σταδιακά όμως η δράση της άρχισε να περιορίζεται. Αντίθετα, άλλα αθλήματα, όπως οι αθλοπαιδιές (καλαθοσφαίριση/μπάσκετ, πετοσφαίριση/βόλλεϋ και χειροσφαίριση/χάντμπωλ) συγκέντρωσαν εξαρχής πολλούς και καλούς αθλητές. Στα αθλήματα αυτά ο Όμιλος διέπρεψε σε όλη την προπολεμική περίοδο. Ιδιαίτερη σημασία είχε το γεγονός ότι καλλιεργήθηκε ο γυναικείος στίβος, κάτι που αντικατόπτριζε την προοδευτική τάση των Μικρασιατών προσφύγων. Σημαντική επίσης σε όλη τη διάρκεια της προπολεμικής περιόδου ήταν η ποδηλασία, με διοργάνωση αγώνων σε δρόμους και ελεύθερους χώρους της περιοχής. Το 1928 οι Νέοι Βύρωνος συνδιοργάνωσαν εφηβικούς αγώνες στο Παναθηναϊκό στάδιο, δίνοντας έτσι το έναυσμα για την καθιέρωση της εφηβικής κατηγορίας αθλητικών διοργανώσεων. 

Τα αθλητικά σωματεία όμως, ιδιαίτερα κατά την προπολεμική περίοδο, δεν είχαν μόνο αθλητικό χαρακτήρα. Ήταν πόλοι συνάθροισης των πολιτών και διοργάνωναν πολλές εκδηλώσεις πνευματικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος (όπως θεατρικές παραστάσεις, μουσικές βραδιές και ομιλίες). Το ρόλο αυτό είχαν για τουλάχιστον δύο δεκαετίες όλα τα αθλητικά σωματεία του Βύρωνα, όπως ο Ηρακλής Βύρωνα , ο Άρης, ο Ερμής Βύρωνα, ο Ελλησποντος, η «Υπεροχή» κ.ά. Τα περισσότερα από τα σωματεία αυτά δεν επιβίωσαν στη μεταπολεμική περίοδο, ενώ άλλα μετεξελίχθηκαν ή συγχωνεύθηκαν.

Συμπληρωματική πληροφορία

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης, ιατρός και σημαντική πολιτική φυσιογνωμία της αριστεράς, δεν ήταν Μικρασιάτης. Ήταν όμως αθλητής και μάλιστα πολυβαλκανιονίκης. Στη δεκαετία το 1950 ανέλαβε αφιλοκερδώς την ιατρική παρακολούθηση των αθλητών καθ’ υπόδειξη του φίλου και συναθλητή του Γεώργιου Θάνου, ο οποίος, άστεγος και διωκομενος κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου, είχε καταφύγει στους Νέους Βύρωνος. Στα μέσα της δεκαετία του 1950 ο Λαμπράκης εξελέγη πρόεδρος του σωματείου και το 1958, μετά την ολοκλήρωση της θητείας του, του απονεμήθηκε ο τίτλος του επίτιμου προέδρου ισοβίως. Δυστυχώς όχι για πολύ, δεδομένου ότι ο Λαμπράκης δολοφονήθηκε στις 22 Μαϊου του 1963.
Στη γωνία Μεσολογγίου και Κορδελιού, απέναντι από το εντευκτήριο του Α.Ο. "Νέοι Βύρωνος" στέκει ακόμη μια διώροφη κατοικία που ανήκε στον Δ. Β. Σιαφάκα και την οικογένειά του. Το σπίτι αυτό αποτελούσε μέρος της "μάντρας Σιαφάκα", η οποία καταλάμβανε το τετράγωνο που περικλείεται σήμερα από τις οδούς Μεσολογγίου, Κορδελιού, Ανδρομέδας και 40 Εκκλησιών. Εκτός από το σπίτι, η μάντρα περιλάμβανε μικρή εκκλησία και στάνη. Ο Δ. Σιαφάκας χρησιμοποιούσε ως βοσκοτόπια μεγάλο μέρος των εδαφών επί των οποίων αναπτύχθηκε ο συνοικισμός του Βύρωνα. Λέγεται δε ότι διέκειτο φιλικά προς τους πρόσφυγες.